Het verhaal achter de textielinzamelaar

Er bestaat veel onduidelijkheid over textielinzameling. Zowel voor consumenten als bedrijven. Mag kapotte kleding nu wel of niet in de container? Wordt er alleen textiel ingezameld of ook gerecycled? Waar gaat mijn kleding eigenlijk heen nadat het in de container verdwijnt? En, wat kunnen textielverwerkers als Sympany voor mijn bedrijfstextiel betekenen? Ik heb het voor je uitgezocht!

Ik moet bekennen, tot voor kort wist ik er ook nog te weinig van. En dat terwijl ik al 15 jaar in de industrie werk. Gedurende een aantal jaar houd ik deze bedrijven steeds meer in de gaten. Want naast textielinzameling, wordt er ook geïnvesteerd in innovaties, om onze mode-industrie klaar te stomen voor een circulaire economie. Vooral over deze laatste optie wilde ik meer weten.

Donderdag 17 juni mocht ik meelopen met Sanne de Lorme van Sympany, één van de grootste textiel inzamelaars van Nederland. Zij is verantwoordelijk voor alle communicatie binnen de stichting. Zij nam mij mee op sleeptouw om me over de ontwikkelingen en de uitdagingen te vertellen én deze te laten zien. Ondertussen vroeg ik haar uiteraard het hemd van het lijf.

Laat ik beginnen met een aantal feitjes over Sympany.

• Sympany heeft ruim 2000 kledingcontainers, verspreid over heel Nederland (in 90 gemeenten)
• Er wordt tussen de 20 en 24 miljoen kilo kleding per jaar ingezameld
• in 2020 werd er ruim 15 miljoen kilo verkocht om opnieuw gedragen te worden door mensen in Europa of daarbuiten
• 10 jaar geleden was 85% van het ingezamelde textiel nog geschikt voor de 2de hands markt, tegenwoordig nog maar 65%

Achter de schermen

We begonnen de dag buiten, waar de loopband uitgeklapt was, zodat de vrachtwagens bij aankomst alle zakken op de band kunnen kiepen. Deze zakken gaan vervolgens een verdieping omhoog, waar 2 of 3 sorteerders het afval eruit sorteren en de zakken opensnijden, om te kijken of er wel echt textiel of schoenen inzitten. Het eerste wat mij opviel op de band, was een lege verpakking wasmiddel (formaat XXXXL), een strijkijzer en een opzetstukje van een elektrische tandenborstel… Vreemde vorm van textiel als je het mij vraagt… Misschien goed om daar gelijk iets bij te vertellen. Al dit afval wordt bij Sympany apart gehouden, dit gaat in een afvalpers om vervolgens ingeleverd te worden bij een afvalverwerkingsbedrijf. Producten als strijkijzers, telefoons en tostiapparaten (ja echt, die zitten erin) worden ook apart gehouden en afgevoerd naar de plek waar het hoort. Dit kost ze geld. Geld dat ze veel liever investeren in innovatie.

Ik was op de vestiging in Utrecht, hier wordt voornamelijk aan grof sorteren gedaan. Grof sortering betekent het verwijderen van afval en alle zakken checken of er wel echt textiel inzit.

Binnen Sympany wordt ook aan fijn sortering gedaan. Dit is sortering voor een specifieke markt of vanuit een specifieke vraag vanuit klanten (b.v. 2^de hands winkels). Textiel topper Liesbeth werkt al jaren met plezier als textielsorteerder. Ik mocht met haar meekijken hoe zij met haar scherpe oog de kleding stuk voor stuk beoordeelt op o.a. kwaliteit, gaten, slijtage en missende knopen. Deze worden vervolgens verdeeld over 13 categorieën, die ieder hun eigen bestemming krijgen. Slechts 8% is goed genoeg voor de Nederlandse markt. Zo’n 5-10% wordt verkocht aan Afrikaanse landen als Malawi, Congo, Angola en Zambia.

Het gros van het ingezamelde textiel wordt in grote witte zakken gedaan, om aan hun partner in Litouwen verkocht te worden. Deze partner gaat dit verder sorteren en distribueren. Het grootste deel ingezameld textiel belandt in tweedehands winkels.

Waar ik dacht dat een groot deel van het textiel gerecycled wordt tot iets anders dan kleding (downcycling), bleek dit dus niet het geval. Sanne: “waarom zou je goede, herdraagbare kleding kapot knippen, om vervolgens te recyclen? Dan kan je het toch beter doordragen?” Daar had ze natuurlijk een groot punt. En dat is waar Sympany voor staat.

Het geld wat ze verdienen met de verkoop van herdraagbaar textiel, wordt besteed aan het financieren van hun eigen proces en innovaties op het gebied van recycling.

Transparantie

Re-use is de grootste en belangrijkste missie van Sympany. Maar het stopt niet als de kleding is verkocht en wordt weggereden met de vrachtwagen. Het is belangrijk om de hele keten inzichtelijk te hebben en houden. Dus ook weten met wie de partners van Sympany werken.

Een voorbeeld. Jouw zak met kleding komt binnen bij Sympany. Het wordt grof gesorteerd, en wordt verkocht en gedistribueerd naar hun partner in Litouwen. Daar wordt de kleding verder gesorteerd, vervolgens gaat het naar nog eens 10 nieuwe locaties over de hele wereld. Sympany blijft zich verantwoordelijk voelen voor de weg die hun textiel aflegt. Tot aan de lappendeken in India aan toe, wil Sympany zeker weten dat mensen in gezonde omstandigheden werken en er bv geen kinderarbeid aan te pas komt. De transparantie zo diep in de keten heeft mij blij verrast. Heel tof om te weten hoever ze gaan in transparant ondernemen.

Duurzame innovatie

Het verdiende geld vanuit de doorverkoop van ingezameld textiel, wordt geïnvesteerd in duurzame innovaties en samenwerkingen om de mode-industrie voor te bereiden op een circulaire economie. Dit proces staat nog in de kinderschoenen. Zowel Sanne als Ellen Sillekens, verantwoordelijk voor innovatie, vertelden mij hier met passie over.

Eén van de innovaties is SaXcell. Als ontwerper ben ik hier laaiend enthousiast over. Waarom? Ingezameld textiel wordt verwerkt tot hoogwaardig nieuw textiel. In een proeffabriek in Goor wordt oud katoen door een duurzaam recycleproces omgezet in nieuwe cellulosevezels, genaamd SaXcell. Met een productie van 100 kilo vezelpulp per dag gebeurt dit voor het eerst op grotere schaal. Het is nog niet groot genoeg om de hele markt hiervan te voorzien, maar het begin is er. Het mooie aan SaXcell, is dat de kwaliteit hoogwaardiger is dan gewoon katoen en veel beter voor het milieu (geen landbouwgrond, minder co2 uitstoot, geen pesticiden, minder watergebruik en er zijn geen nieuwe grondstoffen nodig). Het resultaat is 100% gerecycled en recyclebaar textiel.

Ben je als bedrijf geïnteresseerd en wil je hier meer over weten? Of wil je hier iets mee doen? Neem dan contact op met Sympany. Hoe meer animo er is, des te sneller het mogelijk is om op te schalen. Door samen te werken en samen te investeren brengen we de circulaire economie naar een hoger plan.

En zo zijn er nog meer innoverende bedrijven met wie Sympany samenwerkt om een circulaire textielketen dichter bij te brengen:

• Binnen de organisatie Sympact wordt textiel dat niet meer herdraagbaar is, gerecycled in niet textiele producten, zoals bouwmateriaal, vloeren, hekken en isolatie. Er is dus geen afval binnen de textiel inzamelingswereld!
• Door samen te werken met Ducky Dons worden donzen dekbedden ingezameld en gerecycled tot hoogwaardige nieuwe dekbedden en kussens. En dit allemaal binnen onze eigen landsgrenzen.

Het was voor mij een inspirerende dag waarin ik een veel beter beeld heb gekregen van de (internationale) wereld van textiel inzameling. Heb je nog vragen of wil je weten of Sympany iets voor jou of jouw bedrijf kan betekenen? Stuur mij gerust een bericht!

19 juli 2021